بطور کلی بیشتر چرم ما یحتاج , از پوست حیوانهایی نظیر گاو , گوسفند , بز و خوک بدست میاید . این حیوانها را بیشتر به خاطر گوشت آنان رویش میدهند . در واقع پوست آن ها , یک فراورده فرعی محسوب میشود . ولی حیواناتی نیز میباشند که فقط به خاطر استفاده از پوستشان شکار میگردند . اعم از این حیوان ها میتوان به مار , مارمولک , سوسمار و کروکودیل اشاره نمود .
پوست مار و مولک
این دسته پوست , دوچندان نازک و در عین درحال حاضر سفت است . زمانی که پوست پیرایی می شود , ترک نمیخورد و آب رفتگی و کشیدگی پیدا نمی کند و تداوم و استحکام متعددی دارااست . پوست مارمولکها , گرانتر از پوست مارها است . از یک مارمولک میتوان حدود سی سانتیمتر مربع پوست به دست آورد .
مثال ای از پوست مار
پوست مار
مثال ای از پوست مارمولک
پوست مارمولک
پوست کروکودیل ها و سوسمارها
این حیوانها , پوست زیبایی دارا هستند و از روی نقش‌های بزرگ به راحتی میتوانند تشخیص داده شوند . این پوستها , به اندازه‌ای آوازه دارا هستند که برای ساخت پوستهایی شبیه آنان با پرس‌های فولادی , نقش‌های سوسمار را بر روی پوست گاو , نقش و اثبات مینمایند . پوست سوسمار , بیشتر از پوست کروکودیل مورد استفاده قرار می گیرد و برای ساخت چمدانهای مرتبه یک , کیفهای زنانه و کفشهای مرغوب مرتبه یک استفاده می شود .
پوست کروکودیل
مثال ای از تولیدها سماء چرم :
خرید کیف چرم دست دوز تهیه و تنظیم شده از چرم گاوی طرح کروکودیل ( پوست گاوی که توسط پرس فولادی , طرح کروکودیلی گرفته است )
کیف چرم
پوست ماهی
میان ماهی‌ها , کوسه دارنده دلخواه ترین پوست برای ایجاد چرم است . چرم موسوم به شاگرین ( Shagreen ) از پوست این حیوان ساخته میگردد .
پوست ماهی
پوست پرنده ها
پوست پرندگانی که برای استفاده از لبریز و بالشان رشد می یابند , فقط در شرایطی‌که به چرم تبدیل می شوند که پرنده , مرده یا این که کشته شود . گونه فراوان عالی چرم , امروزه از پوست کانگورو والابی ( Wallaby ) تهیه و تنظیم میشود . چرم تشکیل شده از پوست این حیوانها برای راه کفش بکار می رود و در مقایسه با گونه های چرم , محکمترین آن ها بوده و هیچگاه ترک نمی‌خورند و پاره نمیشود .
از پوست شتر مرغ هم چرم دوچندان طاقت فرسا و مرغوب به دست میاید که از آن در تنظیم کیف و کفش و چمدان استفاده میشود . نسبتاً تمام پوستهای شتر مرغ در آمریکای جنوبی بدست می آید که اما درحال حاضر در کشور‌ایران نیز به طور محدود تری ایجاد میشود . لینک و پیوند به مقاله چرم شتر مرغ بطور کلی میتوان خاطرنشان کرد که بجز حشره ها , کمتر مخلوق چرنده یا این که خزنده‌ای موجود هست که نتوان پوست آن را به چرم مرغوب تبدیل کرد .
زرشوران با ذخیره حدسی بالغ بر 88 بدن طلا و جواهرات ]2[ , مهمترین ذخیره طلاى ایران است . کانسنگ طلاى زرشوران با عیار میانگین 9/7 گرم در بدن حاوى ذرات طلاى زیرمیکرونى یا غیر قابل مشاهده است . براساس مطالعات انجام یافته این ذخیره از دسته ذخایر تیپ کارلین]5و 6[و یا این که شبه کارلین]3 [است . چهار جور کانسنگ اقتصادی در زرشوران شناسایی شده که بر طبق موقعیت و شیوه قرارگیرى به دو مدل کم شیب دربرگیرنده ( برشها و تکتونیتهاى کانه‌دار ( و ( آهک پودرى چالداغ ( مرمر ماسه‌اى ) ( و مالامال شیب مشتمل بر ( گوژ سیاه گسلى حاوى اورپیمنت و ژاسپیروئید ( و ( ژاسپیروئید و ارپیمنت توده‌اى ( تقسیم گردیده اند . در جدول 1 عیار این چهار جور کانسنگ با یکدیگر مقایسه شده‌است .
جدول 1 : جدول مقایسه اى چهر گونه کانسنگ مو جود در زرشوران
گونه کانسنگ
آهک چالداغ
گوژ سیاه
ژاسپیروئید+گوژ سیاه
تکتونیت کانه‌دار
عیار میانگین
62/5
21/16
34/8
39/7
با وجود مطالعات گوناگون در سال های اخیر ]7 , 6 , 5 , 3[ به دلیل کانی شناسی زیاد پیچیده هنوز منزلت کانی شناسی بعضا عنصرها نامشخص است . در مطالعات قبل کانسار طلای زرشوران یک کانسار فقیر از مس و نقره در حیث گرفته شده‌است و هنوز کانی شاخصی از نقره در‌این کانسار شناسایی نشده است .
در تجزیه شیمیایی یک مثال معرف به وزن 250 کیلو گرم از کانسنگ طلای زرشوران ( ژاسپیروئید+گوژ سیاه ) میزان قابل مراعات ای از نقره مشاهده شد ]1[ و این سئوال مهم که رده این عنصر از نگرش کانی شناختی در کجا جای دارد مورد دقت قرار گرفت . مطالعه مقاطع صیقلی این دسته کانسنگ به وسیله SEM و EPMA سبب ساز به تشخیص خصوصی تتراهدریت – تنانتیت در مثال ها تحت عنوان منزلت فلز نقره و مس شد .
نقره به صورت طبیعی در تن بشر نیست . نقره خالص غیرسمی است البته نمک های آن سمی بوده و ممکن است سرطان زا باشند . نقره به طور روباز و زیر زمینی از معادن استخراج می شود ولی مشکل منحصر استخراجی و زیست محیطی ندارد .
بیماری های ناشی از قرار گیری در معرض نقره :
•مواد مرکب حاوی نقره می توانند وارد سیستم گردش خون شوند و در بافتهای گوناگون تن رسوب کنند که منتهی به این می شوند که غشای پوست وماهیچه به صورت دایم به رنگ متمایل به خاکستری تبدیل شود . اگرچه این شرایط نمی تواند آسیبی به سلامتی فرد برساند البته رخ زشتی را ایجاد میکند .
•نقره دارای اثرات میکروب کشی و از بین بردن ارگانیسم های میکروبی در لوله های آزمایشگاهی سوای ایجاد آسیب محسوسی امی گردد .
• Hippocrates بابا دانش پزشکی امروزی , تیتر نمود که نقره خاصیت التیامی مفید و ضد بیماری داراست . گونه های متفاوت مواد مرکب حاوی نقره جامد برای معالجه اشکال بیماریها استفاده میگردد و لیکن مطالعات بالینی هنوز یک استفاده درمانی برای نقره به طور یک آنتی بیوتیک را ثابت می نماید . مواد مرکب حاوی نقره در بهبود سوختگی ها مورد استفاده دارااست . بنابر عقیده دکتر روبرت اوبکرRobert o . Backer , مواد مرکب حاوی نقره سبب التیام استخوانها نیز می شود . نقره با مس به طور یک برهان استفاده می شود که جلبک های جان دار در استخرهای شنا در ایالات متحده به وسیله الکترولیز بیرون میکند . مس بر ضد یک جلبک فعالیت می کند در حالی که نقره بر ضد یک باکتری فعالیت می کند که عمدتاً ناشی از فعالیت نقره در جذب اکسیژن است که منجر می شود که در تماس با باکتری , اکسید می شود . بیشتر استخرهای شنا نقره ناشی از مشکلات آلودگی را استفاده نمی کنند و آنان به جای آن از کلوئیدهای مس ـ روی استفاده می کنند .
علامت ها ناشی از آلودگی به عنصر :
مسمومیت خراب و مزمن ترکیبات نقره در آدم بسیار کمتر از دیگر فلزات سنگینی نظیر جیوه , تانتالیم یا کادمیم است . این فرمان بیشتر بخاطر تبدیل سریع نقره به ترکیبات نامحلول است که بخصوص در تن بشر , کلرید نقره و آلبومینات نقره می باشند . میزان LD50 برای ترکیبات محلول نقره kg / mg 500 – 50 نقره است . تقریبا فقط ادله مسمومیت با نقره میزان دز بالای نقره بطور اتفاقی با مواد دارویی نقره دار است . خطر اکثر ترکیبات محلول در آب نیترات و فلورید نقره , تاثیر سوزانندگی و مسمومیت با فلورید است .
تماس دراز بازه زمانی با ترکیبات نقره یا نقره فلزی پودر شده سبب ساز می شود تا این فلز جذب تن شود . در نتیجه , بد رنگی پوست و مخاط پیدایش می کند که هیچ تاثیر یا تولوژیکی ندارد , ولی موجب تیرگی پوست و لکه های چشمی و رنگی شدن پوست در معرض روشنایی می شود . این تاثیرات بازگشت ناپذیرند و نمی توان آنان را معالجه کرد . علاوه بر نهشته شدن نقره فلزی , امکان تشکیل سولفید نقره نیز موجود است . در شرایط بدرنگی پوستی و مخاطی خراب , فرد تا 20 گرم نقره را می تواند جذب کند , معمولا نقره از هوای تنفسی جذب تن می شود , اگرچه که دز زیادی داروهای نقره دار ( به عنوان مثال نقره کلوئیدی ) نیز می تواند موجب بدرنگی پوست و مخاط شود . افرادی که دست اندرکار تولید نیترات نقره و فرآیندهای نقره کاری می باشند , در معرض بیشترین خطر قرار دارا هستند .
اندازه MAK برای نقره عنصری و ترکیبات محلول نقره برابر با m3 /mg 01/0 نقره است . این میزان تعیین شده بیشتر بخاطر جلوگیری از پیدایش بدرنگی پوست و مخاط است و یک حد واقعی برای مسمومیت نیست . این حد برای آب آشامیدنی L / mg 05/0 است .
عمده فلزات گران بها در محرمانه جدول تناوبی موادسازنده دو جور همگانی به فلزات پلاتین قرار دارا هستند که به ترتیب دربرگیرنده
RU روتنیم , RH رودیم , PD پالاریم , AG نقره که تحت عنوان زیر مجموعه سبک وفلزات OS اسمیم , IR ایریدیم , PT پلاتین , AU طلا و جواهرات جزءزیر مجموعه سنگین وزن میباشند . خرید اینترنتی نقره
مهمترین خصوصیت این جور فلزات غیر فعال بودن non ability آنهاست , یعنی این که تغییرات آن‌ها در محیط های متعدد اعم از اکسید شدن , خوردگی و . . . . قلیل است . اکثر زمان ها فلزات با اسیدهای رقیق وآب ادغام شده و گاز هیدروژن H2 آزاد می‌سازند .
از تیم فلزات گران بها آنچه انسان در صنعت زیورآلات بکار می‌برد طلا جواهرات , نقره , رودیم , پلاتین است که درپی سلسله مطالب نمکهای مصرفی , پولیش کاری , امکانات آبکاری , پوشش دهی , پوشش دهی آلیاژی وایمنی درحین عمل مورد مشاجره قرار خواهد گرفت .
طلا جواهرات GOLD
ازمهمترین قلزکمیاب طبیعت است وغا لبا بصورت آزاد یافت می گردد زردرنگ خوش رنگ زیاد قابل انعطاف ودرخشان بطوریکه بصورت ( فویل ) کاغذ نازک به ضخامت0001/0میلی مترهم مشابه میشود , با عدد اتمی 79و وزن 967/196 وچگالی 3/19گرم/سانتیمترمکعب , نقطه ذوب1063درجه سانتی گرادکه درهوا تغییر‌و تحول نمیکند وقابلیت تورق ومفتول شدن را دارا استٰ , حلال آن تیزاب سلطانی است و دارنده ترکیبات یک ظرفیتی وسه ظرفیتی است که ترکیبات سه ظرفیتی آن پایدارترازیک ظرفیتی است .
رودیم RHODIUM
فلزی است سپید رنگ نقره ای بات عدد اتمی905/102ومقاوم مقابل خوردگی و چگالی 42/12ونقطه ذوب 1966سانتی گراد با قابلیت و امکان چکش خواری .
روتینم RUTHENIUM
فلزی است به رنگ خاکستری با عدد اتمی44 ووزن اتمی07/101 چگالی3/12گرم/سانتیمترمکعب ونقطه ذوب 2370درجه سانتی گرادفلزی است دشوار وشکننده ودر مقابل خوردگی مقاومت بالایی داراست .
پالاریم PALLADIUM
فلزی است سپید رنگ عدد اتمی42 وزن اتمی 4/106چگالی03/12گرم/سانتیمتر مکعب و نقطه ذوب 52/15درجه در حرارت معمولی اکسید نمیشود . پالاریم عموما در سنگ معدن پلاتین یافت میگردد .
فلزی است که در موقعیت ورق نظیر نقره سپید رنگ البته پالادیمی که از احیای املاح آن بدست می‌آید بصورت گرد سیاه رنگ است در‌صورتی‌که PDرا نزدیک نقطه ذوب حرارت دهند قابل انعطاف شده ودر حرارت فراتر تجزیه می گردد .
نقرهSILVER
فلزی است سپید رنگ عدداتمی 47 وزن اتمی 870/107 چگالی 5/10گرم/سانتیمتر مکعب نقطه ذوب 961و جوشش 1980درجه در آب نامحلول ودر اسید و قلیا محلول میباشد .
قابلیت و امکان ساماندهی الکتریکی وحرارتی آن نسبتا به فلزات دیگر بیشتر است بعدازطلا از فلزات قابل چکش خواری , مفتول شدن و ورق شدن وتورق آن بیشتر است .
نقره در هوای خالص فاسد نمیشود ودر اتمسفربمرور کدر میگردد . جوهر نمک وجوهر گوگرد در حرارت معمولی برآن بی خودی بوده البته اسیدسولفوریک غلیظ همراه با حرارت با نقره ادغام شده و گاز دی اکسید گوگرد ساخت میکند . حلال نقره اسید نیتریک وگاز سمی منواکسید نیتروژن ساخت می نماید . با سولفور وکلرو وفسفر وبخارآب ادغام شده وسطح آن تیره میشود .
اٌسمیم OSMIUM
فلزی است سپید رنگ مایل به آبی رنگ شبیه فلزروی ( ZN ) با عدد اتمی 76 وزن اتمی 2/190 چگالی 7/22 نقطه ذوب 2550درجه سانتی گراد خیلی طاقت فرسا وشکننده است .
ابرید یم IRIDIUM
فلزی است نقره ای رنگ و آسیب پذیر عدد اتمی 77 وزن اتمی 2/192 نقطه ذوب 2454درجه سانتی گراد چگالی 65/22سختی بالا ومقاومت بالای خوردگی دارااست . وحدت باRH با 60درصذRH را تحت عنوان سنسورحرارتی تا 2000 مرتبه سانتیگراد قابل استفهده است .
پلاتین PLATIN
فلزی است سپید رنگ مایل به خاکستری عدد اتمی 78 وزن اتمی 09/195 چگالی 45/21 نقطه ذوب 4/171 سکو سانتیگراد قابلیت و امکان تورق ومفتول شدن آن نسبتا بسیار است در طبیعت بصورت آزاد یافت میشود واغلب با دیگر فلزات دیگر همراه است . PT درهوا فاسد نمیشود و اسیدها بر آن بی اثرند , درتیزاب سلطانی همراه با جسم اکسید کننده حل
میشود , نرمی آن نسبت به نقره با طلا و جواهرات فراوان نیست ومی توان بصورت فویل به ضخامت 0025/0 میلیمترو قطر015/0 تنظیم کرد ومقاومت گرما یی بالایی داراست .
از ترکیب نقره , جیوه , قلع و دیگر فلزات در دمای اتاق میتوان آلیاژی به اسم ( آمالگام Amalgam ( , تهیه کرد که به مراد پرکردن دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد . برای تهیه‌ی آمالگام دندانپزشکی , مخلوطی از پودر نقره و دیگر فلزات با جیوه ترکیب می‌شوند تا خمیری محکم , متناسب با شکاف دندان تهیه شود . آمالگام دندانپزشکی ظرف یکسری دقیقه سختی اولیه را به خویش می‌گیرد و طی یک سری ساعت به صورت کامل مشقت بار میشود .
عکاسی و صنایع الکترونیک
در سال 1998 , حدود 98/ 30 درصد از کل نقره‌ی تولید شده به شکل نیترات نقره در عکاسی مورد استفاده قرار گرفت . در سال 2001 , حدود 47/ 23 درصد نقره در عکاسی استفاده شد . این در حالی است که 30/ 20 درصد در جواهرسازی , 51/ 38 درصد مصارف صنعتی و صرفا 5/ 3 درصد در تولید مسکوکات مورد استفاده قرار گرفت . کاربرد نقره در عکاسی به دلیل پیدایش دوربین‌ها و عکاسی دیجیتال به شدت کاهش یافت . در سال 2007 , از حدود 5/ 894 میلیون اونس نقره‌ی مصرفی , صرفا 3/ 128 میلیون اونس ( 3/ 14 درصد ) در بخش عکاسی مورد استفاده قرار گرفت . میزان کلی نقره‌ی مصرفی در سال 2007 در بخش عکاسی در مقایسه با سال 1998 برابر با 50 درصد میباشد .
به دلیل خاصیت رسانایی بسیار بالا , از نقره در برخی تولیدات الکتریکی و الکترونیکی , حتی با وجود زنگار بستن استفاده میشود . طی پیکار جهانی دوم , درپی کمبود مس دولت فرمان استفاده از نقره‌های جانور در خزانه برای ساخت رساناهای مورد نیاز را صادر کرد و بعداز پایان مبارزه , دو درجه به خزانه گشوده گردانده شد .
لحیم‌کاری
از نقره برای آلیاژهای لحیم‌کاری , اتصالات الکتریکی و باتری‌های نقره - روی و نقره - کادمیوم گران قیمت استفاده میشود . کاربرد لایه‌های نازکی از نقره بر روی سطح های اتکا , به میزان قابل توجهی مقاومت در قبال سایش را بالا می‌برد و از فرسایش سطح های به ویژه در قبال استیل می‌کاهد .
آینه و اپتیک‌ها
در آینه‌هایی که می‌بایست خاصیت انعکاس بالایی داشته باشند طی فرایندی به اسم نقره‌کاری از این فلز استفاده میشود . این در حالی است که در آینه‌های معمولی آلومینیوم مورد استفاده قرار می‌گیرد . به وسیله‌ی فرایندی به اسم ( کاتد پرانی Sputtering ( , نقره ( و برخی زمان ها طلا جواهرات ) را میتوان بر روی شیشه , در ضخامت‌های گوناگون به کار موفقیت , با این فعالیت به میزان مشخصی از فروغ اجازه‌ی عبور از تراز شیشه داده میشود . به صورت معمول اپتیک‌های تخصصی با لایه‌ای از نقره پوشانده می‌شوند . این در حالی است که در شیشه‌های معماری و شیشه‌های اتومبیل از کاتد پرانی آلومینیوم استفاده میشود که ارزان‌تر و در قبال فرسایش و کدر شدن مقاوم‌تر میباشد .
راکتورهای هسته‌ای
از آنجایی‌که نقره به سهولت نوترون‌های آزاد را جذب میکند , به صورت معمول در ساخت میله‌ی کنترل مورد استفاده قرار می‌گیرد ( میله یا صفحه‌ای در هسته‌شناسی که حاوی موادی است که نوترون‌ها را با‌گاز جذب میکند ) که واکنش زنجیره‌ای هسته‌ای را در راکتورهای آبی فشرده تنظیم میکند . در این مورد نقره به صورت معمول به طور آلیاژ دربرگیرنده 80 درصد نقره و 15 درصد ایندیوم Indium و 5 درصد کادمیوم استفاده میشود .
کاتالیزور
خاصیت کاتالیزوری نقره , آن را به خواسته استفاده تحت عنوان کاتالیزور در واکنش‌های اکسیداسیون به عنصری ایده‌آل تبدیل کرده است . شاید نقره صرفا کاتالیزور مو جود باشد که امروزه به مراد تبدیل اتیلن به اکسید اتیل مورد استفاده قرار می‌گیرد , این واکنش از دید صنعتی بسیار حائز اهمیت است که واکنش صنعتی حائز اهمیتی به شمار می‌آید . در مقایسه با دیگر گازهای مو جود در هوا , اکسیژن به سهولت در نقره حل میشود . تلاش‌هایی در راستای ساخت غشایی از جنس نقره به ضخامت یک لایه انجام شده است که به صورت احتمالی از این غشا به خواسته فیلتر کردن اکسیژن خالص مو جود در آب و هوا استفاده میشود .